1. Co to scenariusz pożarowy ?
Przez scenariusz pożarowy należy rozumieć opis sekwencji możliwych zdarzeń w czasie pożaru, reprezentatywnego dla danego miejsca jego wystąpienia lub obszaru oddziaływania, w szczególności dla strefy pożarowej lub strefy dymowej, uwzględniający przede wszystkim:
- sposób funkcjonowania urządzeń przeciwpożarowych, innych technicznych środków zabezpieczenia przeciwpożarowego, urządzeń użytkowych lub technologicznych oraz ich współdziałanie i oddziaływanie na siebie;
- rozwiązania organizacyjne niezbędne do właściwego funkcjonowania projektowanych zabezpieczeń.
Scenariusz pożarowy określa proces wzajemnej współpracy urządzeń i systemów ppoż. Kolejnym elementem jest opracowanie algorytmu działania urządzeń przeciwpożarowych podczas wystąpienia alarmu pożarowego. Poniżej przedstawiamy przykładowy algorytm:
W przypadku normalnej pracy centrali ppoż.:
Alarm pożarowy I stopnia:
- bezzwłoczna transmisja sygnału alarmowego do centrali sygnalizacji pożarowej,
- emisja sygnału dźwiękowego z centrali sygnalizacji pożarowej,
- wyświetlanie lokalizacji źródła alarmu pożarowego na wyświetlaczu centrali sygnalizacji pożarowej,
- ewentualny wydruk informacji o lokalizacji źródła alarmu pożarowego na drukarce centrali sygnalizacji pożarowej.
W przypadku braku potwierdzenia przyjęcia alarmu pożarowego I stopnia po upływie np. 240 sekund następuje bezzwłoczne uruchomienie alarmu pożarowego II stopnia.
Alarm pożarowy II stopnia – zadziałanie czujki pożarowej, pęknięcie ampułki instalacji tryskaczowej, uruchomienie ręczne działek wodnych lub ręcznego ostrzegacza pożarowego (ROP):
- uruchomienie sygnalizatorów akustyczno – optycznych;
- wyłączenie centrali wentylacyjnej;
- wyłączenie wentylatorów wentylacji bytowej;
- wyłączenie instalacji przemysłowej;
- zamknięcie czerpni ściennych;
- otwarcie wentylatora i żaluzji nawiewnej w pompowni;
- otwarcie klap oddymiających;
- otwarcie bram napowietrzających i czerpni ściennej napowietrzającej.
W przypadku pracy centrali w trybie „PERSONEL NIEOBECNY”.:
Alarm pożarowy II stopnia – zadziałanie czujki pożarowej, pęknięcie ampułki instalacji tryskaczowej, uruchomienie ręczne działek wodnych lub ręcznego ostrzegacza pożarowego (ROP):
- uruchomienie sygnalizatorów akustycznych,
- wyłączenie centrali wentylacyjnej;
- wyłączenie wentylatorów wentylacji bytowej,
- wyłączenie instalacji przemysłowej
- zamknięcie czerpni ściennych,
- otwarcie wentylatora i żaluzji nawiewnej w pompowni,
- otwarcie klap oddymiających,
- otwarcie bram napowietrzających i czerpni ściennej napowietrzającej.
Dodatkowo System Sygnalizacji Pożaru monitoruje pracę:
- Zasilaczy pożarowych w zakresie:
– Obecności napięcia 230VAC;
– Awarii akumulatora;
– Awarii zasilacza;
- Instalacji tryskaczowej:
– Wykaz nieprawidłowych stanów technicznych pompowni:
T01 – praca pompy głównej tryskaczowej
T02 – awaria pompy głównej tryskaczowej
T03 – praca pompy Jockey
T04 – awaria pompy Jockey
T05 – zamknięta armatura na ssaniu pompy głównej tryskaczowej NO
T06 – zamknięta armatura na tłoczeniu pompy głównej tryskaczowej NO
T07 – otwarta armatura na przewodzie testowym pompy głównej tryskaczowej – przed kryzą – NZ
T08 – otwarta armatura na przewodzie testowym pompy głównej tryskaczowej – za kryzą NZ
T09 – zamknięta armatura odcinająca przed czujnikiem przepływu dla podsekcji tryskaczowej w pompowni NO
T10 – zamknięta armatura odcinająca na rurociągu awaryjnego tłoczenia wody NO
T11 – zamknięta armatura odcinająca na głównym rurociągu zasilającym chronione budynki NO
T12 – zalana posadzka w pompowni
T13 za wysoka temperatura w budynku pompowni
T14 za niska temperatura w budynku pompowni
T15 awaria zbiornika zapasu wody
- Wykaz stanu pomp
S01 – start pompy głównej tryskaczowej
S02 – start popy Jockey
S03 – Stop pompy Jockey
- Wykaz sygnałów pożarowych
F01 – pożar w pompowni (sygnał przekazany przez czujnik przepływu w pompowni)
F02 – pożar – otwarcie hydrantu (sygnał przekazany przez czujnik ciśnienia w stacji zaworowej)
F03 – pożar – sekcja tryskaczowa sucha nr 1 (sygnał przekazany przez czujnik ciśnienia w stacji zaworowej)
F04 – pożar – sekcja tryskaczowa sucha nr 2 (sygnał przekazany przez czujnik ciśnienia w stacji zaworowej)
F05 – pożar – sekcja tryskaczowa sucha nr 3 (sygnał przekazany przez czujnik ciśnienia w stacji zaworowej)
F06 – pożar – otwarcie działek wodnych sekcja A (sygnał przekazany przez czujnik ciśnienia w stacji zaworowej)
F07 – pożar – otwarcie działek wodnych sekcja B (sygnał przekazany przez czujnik ciśnienia w stacji zaworowej)
- Wykaz sygnałów technicznych stacji zaworowej:
T20 – zamknięta armatura odcinająca przed zaworem deluge sekcji A działek wodnych NO
T21 – zamknięta armatura odcinająca za zaworem deluge sekcji A działek wodnych NO
T20 – zamknięta armatura odcinająca przed zaworem deluge sekcji B działek wodnych NO
T21 – zamknięta armatura odcinająca za zaworem deluge sekcji B działek wodnych NO
T24 – zamknięta armatura odcinająca przed zaworem kontrolno-alarmowym sekcji 1. Tryskaczowej NO
T25 – zamknięta armatura odcinająca za zaworem kontrolno-alarmowym sekcji 1. Tryskaczowej NO
T26 – zamknięta armatura odcinająca przed zaworem kontrolno-alarmowym sekcji 2. Tryskaczowej NO
T27 – zamknięta armatura odcinająca za zaworem kontrolno-alarmowym sekcji 2. Tryskaczowej NO
T28 – zamknięta armatura odcinająca przed zaworem kontrolno-alarmowym sekcji 3. Tryskaczowej NO
T29 – zamknięta armatura odcinająca przed za kontrolno-alarmowym sekcji 1. Tryskaczowej NO
T30 – zamknięta armatura odcinająca na sekcji hydrantowej NO
T31 – zamknięta armatura odcinająca przed rozdzielaczem wody ppoż. NO
- Położenie klap oddymiających i bram napowietrzających.
2. Scenariusz rozwoju pożaru – dlaczego warto go wykonać?
Scenariusz rozwoju pożaru to dokument, który szczegółowo opisuje możliwy przebieg pożaru w danym budynku lub obiekcie. Jego celem jest nie tylko przewidzenie potencjalnych zagrożeń, ale także stworzenie skutecznej strategii przeciwdziałania i minimalizacji skutków pożaru. Warto zainwestować w opracowanie takiego scenariusza, ponieważ zapewnia on większe bezpieczeństwo, szybszą i precyzyjną reakcję oraz lepsze przygotowanie w sytuacji powstania pożaru.
3. Po co wykonuje się scenariusz rozwoju pożaru?
Analiza zagrożeń – Scenariusz pozwala dokładnie przeanalizować, jakie materiały, pomieszczenia czy instalacje mogą przyczynić się do szybkiego rozprzestrzeniania się ognia.
Optymalizacja systemów ppoż. – Dzięki symulacjom i analizom można precyzyjnie określić kolejność uruchomienia lub zatrzymania instalacji technicznych i ppoż. występujących w analizowanym budynku takich jak np.
- przeciwpożarowy wyłącznik prądu,
- awaryjne oświetlenie ewakuacyjne,
- system sygnalizacji pożaru,
- instalację oddymiania pneumatycznego,
- hydranty wewnętrzne,
- instalację tryskaczową,
- klapy odcinające,
- bramy i drzwi przeciwpożarowe,
- zestawy do podnoszenia ciśnienia w instalacji hydrantów wewnętrznych,
- instalację oddymiania mechanicznego,
- kontrola dostępu,
- wentylacja bytowa,
- instalację oddymiania klatki schodowej,
- system detekcji gazu,
- centrala monitoringu pożarowego.
Plan ewakuacji – Scenariusz pomaga zoptymalizować drogi ewakuacyjne i sprawdzić, czy osoby przebywające w budynku będą mogły bezpiecznie opuścić zagrożoną strefę.
Podstawy dla ćwiczeń – Stworzenie scenariusza pozwala na organizację realistycznych ćwiczeń przeciwpożarowych, które przygotują personel i użytkowników obiektu na wypadek prawdziwego zagrożenia pożarowego.
Zgodność z przepisami – W wielu przypadkach opracowanie scenariusza rozwoju pożaru jest wymagane przez obowiązujące przepisy prawne, zwłaszcza dla dużych i skomplikowanych budynków, w których występuje zwiększona ilość systemów przeciwpożarowych.
Dlaczego warto zlecić wykonanie scenariusza?
Zwiększenie bezpieczeństwa – Scenariusz pozwala skutecznie przewidzieć rozwój pożaru, dzięki czemu systemy ppoż. mogą działać bardziej efektywnie, chroniąc życie i mienie.
Ochrona inwestycji – Minimalizując ryzyko dużych strat w wyniku pożaru, właściciele budynków chronią swoją inwestycję i unikają kosztownych napraw.
Zaufanie użytkowników – Profesjonalnie przygotowane zabezpieczenia przeciwpożarowe zwiększają zaufanie osób przebywających w obiekcie, zarówno pracowników, jak i klientów.
Szybsza reakcja służb – W razie wystąpienia pożaru, precyzyjny scenariusz pomoże strażakom i służbom ratowniczym w szybkiej interwencji, co skróci czas gaszenia pożaru i zmniejszy straty.
Wykonanie scenariusza rozwoju pożaru to kluczowy element kompleksowej ochrony przeciwpożarowej. Inwestując w taki dokument, zyskujesz nie tylko większe bezpieczeństwo, ale również pewność, że Twój budynek jest przygotowany na każde zagrożenie.
Podstawa prawna do opracowania Scenariusza Pożarowego
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 17 września 2021 r. wsprawie uzgadniania projektu zagospodarowania działki lub terenu, projektu architektoniczno-budowlanego, projektu technicznego oraz projektu urządzenia przeciwpożarowego pod względem zgodności z wymaganiami ochrony przeciwpożarowej (Dz.U. 2023, poz. 1563) scenariusz pożarowy musi być opracowany zawsze, gdy dla danego budynku lub jego części wymagane jest zastosowanie systemu sygnalizacji pożarowej, stałych urządzeń gaśniczych, urządzeń oddymiających lub urządzeń zapobiegających zadymieniu.
Podsumowując celem wyposażenia obiektu w instalację systemu sygnalizacji pożarowej wraz z poprawnie wykonanym scenariuszem rozwoju zdarzeń oraz matrycą sterowań jest ochrona życia i zdrowia ludzi, mienia oraz środowiska naturalnego lub kombinacji wymienionych wartości poprzez:
- automatyczne wykrycie pożaru w możliwie najwcześniejszej fazie,
- zaalarmowanie użytkowników obiektu o wystąpieniu ewentualnego niebezpieczeństwa,
- uruchomienie przeciwpożarowych urządzeń zabezpieczających, które mają za zadanie ograniczyć rozprzestrzenianie się pożaru, umożliwić sprawną i bezpieczną ewakuację ludzi z zagrożonego obiektu oraz samoczynnie ugasić pożar w wczesnym jego etapie.
Jako firma, która od wielu lat wspiera inwestorów w doborze instalacji przeciwpożarowych oraz opracowaniu niezbędnej dokumentacji technicznej podkreślamy, że po zabezpieczeniu obiektu w w/w. instalacje przeciwpożarowe należy wykonywać i przestrzegać wymogów i zaleceń związanych z ich serwisem aby utrzymywać ich sprawność techniczną na najwyższym poziomie co w konsekwencji pozwoli im uruchomić się zgodnie z opracowanym scenariuszem rozwoju zdarzeń.